Klavecimbel

Onderzoek, creativiteit en de wens om te communiceren hebben Catalina Vicens ertoe gebracht een van de meest gevraagde historische klavierartiesten en -docenten van vandaag te worden.

Sinds 2021 is Vicens directeur en curator van de Collectie Tagliavini - Museo San Colombano, Bologna, nadat ze een solo- en onderzoekscarrière heeft gewijd aan de studie van antieke klavierinstrumenten. Ze wordt ook erkend voor haar werk met middeleeuwse en renaissance klavieren, waarbij ze samenwerkt met instrumentenbouwers bij de ontwikkeling van nieuwe prototypes op basis van historische bronnen. Haar werk samen met componisten heeft historische instrumenten een nieuw leven gegeven.

Catalina is gastdocent klavecimbel en onderzoek aan het Koninklijk Conservatorium van Brussel. Ze werd uitgenodigd als gasthoogleraar Klavecimbel aan het Oberlin Conservatorium en om masterclasses te geven aan het Curtis Institute of Music Philadelphia, de Juilliard School of Music New York, Longy School of Music Cambridge, UC Berkeley en de Flint Antique Harpsichords Collection, alsook in de Conservatoria en Muziekuniversiteiten van Wenen, St Andrews, Berlijn en Essen, en geeft jaarlijks cursussen in Canada, Zweden, Duitsland en Zwitserland. Ze is uitgenodigd als jurylid bij het prestigieuze MA Festival Klavecimbel Concours - Brugge, Jurow International Harpsichord Competition, Mechelen Harpsichord Competition, de Dulwich Historical Keyboard Competition en de Wanda Landowska Competition Poznań.

Vicens heeft lezingen gegeven in musea in Hamburg, München, Vermillion, Edinburgh en aan de universiteiten van Wenen, Indiana, Warwick, Leiden, St Andrews, Berkeley, Rochester, Santiago de Chile en het Collège de France, naast het presenteren van papers op verschillende internationale conferenties.

Vicens studeerde moderne piano aan het Instituto de Música de la P. Universidad Católica de Chile, Klavecimbel aan het Curtis Institute of Music, Musikhochschule Freiburg en de Schola Cantorum Basiliensis en middeleeuwse klavieren in deze laatste, en hedendaagse muziekuitvoering aan de Musik Akademie Basel. Ze is doctorandus aan de Universiteit Leiden / Orpheus Instituut Gent. Als directeur van Servir Antico wil ze onderzoek, historische uitvoering en maatschappelijk engagement combineren. 

Aangestoken door de orgelmicrobe in de klas van Chris Dubois aan het Brugse Conservatorium, studeerde Bart aan het Lemmensinstituut in Leuven bij zijn grote inspirator prof. Luc Ponet. In zijn klas leerde hij niet enkel te focussen op het orgelspel an sich, maar ook oog te hebben voor een breed georiënteerde esthetiek. Hij leerde er zijn muzikale spectrum uit te breiden en zich te verwonderen over de bijzonder diepgaande kracht van de Kunst en het Schone.

In Parijs behaalde hij met grootste onderscheiding en felicitaties van de jury zijn Prix d ’excellence orgel met specialisatie in de Franse symfonische orgelmuziek. In mei 2007 studeerde hij af voor klavecimbel bij Kris Verhelst en in september 2008 behaalde hij met glans zijn Master-diploma symfonische orkestdirectie in de klas van Edmond Saveniers. Hij volgde masterclasses bij o.a. Ben van Oosten, Ludger Lohmann, Louis Robillard, Leo Van Doeselaar, Menno Van Delft, Trevor Pinnock, Skip Sempé, Kazushi Ono, Bernard Haitink, Roland Börge. 

Barts muzikale activiteiten spelen zich op vele verschillende terreinen af. Hij is een veelgevraagd en bijzonder gewaardeerde continuospeler, hij wordt vaak gevraagd als solist of in kamermuziekensembles en treedt de laatste jaren ook meer en meer op als dirigent in binnen- en buitenland. Zijn repertoire is erg verscheiden en gaat van vroege polyfonie tot creaties van hedendaagse composities. Hij wordt uitgenodigd door vooraanstaande musici en gerenommeerde ensembles en orkesten zoals o.m. de Nederlandse Bachvereniging, het Ensemble Il Gardellino (Marcel Ponseele en Jan De Winne), B’Rock, Vlaamse Opera, het Ensemble Explorations, Zefiro Torna, het Collegium Vocale Gent, het Vlaams Radiokoor en –0rkest, het Tulipa Consort, Il Fondamento, Les Muffatti, Currende, het Koor en Orkest van de Koninklijke Muntschouwburg, het Ensemble Philidor, het Symfonisch orkest en koor van Curitiba (Brazilië) of het Cluj Symphony Orchestra (Roemenië). Sinds 1999 is Bart titularis-organist van de Sint-Gilliskerk te Brugge waar hij het vermaarde Bachorgel en een uniek, schitterend bewaard Hooghuysorgel bespeelt. Zijn pedagogische activiteiten vinden voornamelijk plaats aan het gerenommeerde Koninklijk Brussels Conservatorium waar hij hoofdvakdocent klavecimbel is van een bloeiende klavecimbelklas. Sedert 2019 is hij opleidingshoofd van de afdeling Oude Muziek.

Bart legt zich steeds meer toe op het soloklavierspel (orgel en klavecimbel) en het dirigeren. Dit resulteert enerzijds in een groot aantal orgel- en klavecimbelrecitals in heel Europa, Amerika en Japan. Anderzijds wordt hij regelmatig bij diverse (inter)nationale koren en orkesten als (gast)dirigent gevraagd. In september 2014 werd hij uit 400 kandidaten geselecteerd om de finaleweek te dirigeren van een internationaal dirigentenconcours/ masterclass in Cluj (Roemenië) waar hij ook de eerste prijs wegkaapte. In 2015 maakte hij zijn internationaal debuut als symfonisch dirigent met concerten in Noord- en Zuid-Amerika. In het najaar 2015 was hij assistent-dirigent van Kenneth Montgomery bij het Orkest van de 18e eeuw. In september 2016 werd hij geselecteerd als finalist voor het Internationaal Dirigentenconcours in Boekarest. In oktober 2019 maakte hij als dirigent zijn debuut in Opera Ballet Vlaanderen waar hij B’Rock leidde in de productie Mea Culpa van Sidi Larbi Cherkaoui. In het seizoen 2019-2020 staan o.m. Messiah van Handel, het Weihnachtsoratorium, de Johannes- en Matthäuspassion en het Magnificat van Bach, symfonieën van Boccherini, Dido & Aeneas van Purcell, le Nozze di Figaro en het Requiem van Mozart, het Requiem van Brahms, Paulus van Mendelssohn en de Vespers van Monteverdi op de agenda.

Heel recentelijk werd zijn muzikale loopbaan bekroond door VRT Klara met de Klara-award voor ‘Musicus van het jaar’. De jury roemde zijn activiteiten met een lovend rapport: “Bart Naessens is de muzikale duizendpoot par excellence. Zijn actieradius in de wereld van de klassieke muziek is overweldigend: als dirigent en artistiek leider, als speler op klavecimbel en orgel, als pedagoog in het Brusselse conservatorium en als bezieler van amateurmusici.”

Naast de vele uitnodigingen, wil hij zijn eigen inzichten en passies een persoonlijke invulling geven. Daarom richtte hij in 2007 samen met zijn vrouw Amaryllis Dieltiens het ensemble Capriola di Gioia op waar ze op een originele en geaffecteerde manier focussen op de uitvoeringspraktijk van het barokke repertoire. In 2010 werd een lange droom verwezenlijkt met  de oprichting van het ensemble BachPlus. Hiermee wil hij een podium creëren voor de uitvoering van het (cantate)repertoire van J.S. Bach en zijn tijdgenoten. Dit project oogst momenteel bijzondere succes in binnen- en buitenland, het ensemble bekoort vele melomanen met hun professionele, originele en bijzonder enthousiaste uitvoeringen.