Zoeken

Bib - foto 38

Bibgids

 voor studenten en docenten van het Koninklijk Confservatorium Brussel

De bibliotheek van de Brusselse Conservatoria bewaart en ontsluit een van de belangrijkste muziekcollecties in België. Dit is niet verwonderlijk als je weet dat er meer dan één miljoen werken bewaard worden, goed voor meer dan vijf strekkende kilometer. Ongeveer een kwart van de collectie bestaat uit boeken over muziek en muziektijdschriften. Het grootste deel is bladmuziek. Dit zowel gedrukt, in handschrift of digitaal.


Al vanaf haar ontstaan in 1832, heeft de bibliotheek  zich geprofileerd als erfgoedbibliotheek. In 2018 kreeg de bibliotheek officieel het kwaliteitslabel van erkende erfgoedbibliotheek toegekend. Dankzij een gericht aankoopbeleid en genereuze schenkingen, heeft de bibliotheek over de jaren heen een unieke collectie verzameld. Deze collectie wordt niet alleen in eigen land, maar ook internationaal gewaardeerd.
 

De belangrijkste historische collecties zijn De Glimes, Hollenfeltz, Michotte, Piron, Sint-Goedele, Wagener en Westphal. Er worden ook belangrijke muziekarchieven van Belgische componisten bewaard. Het Koninklijk Conservatorium geeft toegang tot o.a. de verzamelingen Peter Cabus, Albert Delvaux en Victor Legley, het Conservatoire royal tot de werken van Paul Gilson en Joseph Jongen. In 2015 werd de collectie van het voormalige CeBeDem, het Belgisch Centrum voor Muziekdocumentatie, aangekocht. Hierdoor is de erfgoedcollectie uitgebreid met werken van meer dan honderd Belgische componisten.


De bibliotheekcollectie wordt beheerd door de twee conservatoria in Brussel: het Conservatoire royal  van de Franstalige Gemeenschap enerzijds en het Nederlandstalige Koninklijk Conservatorium, dat deel uitmaakt van de School of Arts van de Erasmushogeschool Brussel, anderzijds. Daarom ook gebruiken we de omschrijving ‘conservatoriabibliotheek’.

 

De fysieke bibliotheek

 

De referentie- en de leeszaal zijn vrij toegankelijk voor het publiek.

 

  • De referentiezaal is ook meteen de inkom van de bibliotheek. De informatie- en uitleenbalie staat centraal. Je ziet er nog een paar oude steekkaartenbakken staan, maar gelukkig ook computers. Daarmee kan je de online catalogus raadplegen. Gedrukte muziektijdschriften zijn heel beperkt aanwezig, maar het online aanbod is veel uitgebreider. Meer info hierover vind je in het onderdeel ‘De elektronische bibliotheek'.
  • In de leeszaal staat een selectie van vrij raadpleegbare publicaties. Deze referentiewerken worden niet uitgeleend. Wifi is er vrij beschikbaar.
     

De conservatoriabibliotheek heeft geen openkastopstelling. Op aanvraag van de bezoeker haalt het personeel de stukken op uit het magazijn. Elke partituur, boek of document heeft een uniek plaatsnummer. Dit nummer heb je nodig om het werk op te vragen aan de uitleenbalie. Je vindt de plaatsnummers terug via de catalogi.

 

De conservatoriabibliotheek heeft nog geen overkoepelende catalogus die de hele collectie ontsluit. Het kan daarom nodig zijn om je zoekactie in de volgende, afzonderlijke catalogi te doen.

  • De online catalogus bevat voornamelijk beschrijvingen van recente aanwinsten van na 1994, maar gaandeweg worden ook oudere stukken opgenomen. De databank ontsluit momenteel ongeveer 110.000 records en dagelijks worden er nieuwe records toegevoegd. Er zijn diverse indexen en de vele combinatiemogelijkheden maken deze catalogus tot de beste zoekmachine van de bibliotheek. De catalogus is toegankelijk op het internet via de website van het Conservatorium, maar ook rechtstreeks op htt://catalog.b-bc.org.

 

  • De steekkaartenbakken in de referentiezaal beschrijven de werken met plaatsnummers 53.000 tot ongeveer 76.000. Dit zijn enkel de werken die aangekocht zijn tussen 1962 en 1980, goed voor ongeveer 15 % van de hele verzameling. Toch blijft deze catalogus nuttig, want er zijn diverse classificaties. De displays op de kasten beschrijven wat je waar kunt vinden, maar wees er wel van bewust dat je zoekt in een heel beperkt en verouderd bestand van de collectie.
  • De Wotquenne catalogus bestaat uit vier volumes en werd in het Frans gepubliceerd tussen 1898 en 1912. Deze catalogus beschrijft alle stukken met plaatsnummers van 1 tot 16.809. De indexen zijn heel beperkt en soms is de informatie achterhaald, maar de classificatie op muziekgenre maakt deze catalogus nog altijd relevant. De lettercodes van deze classificatie worden verklaard in het eerste volume. De catalogus staat in de leeszaal, maar is ook online toegankelijk.

           

  • De steekkaarten in handschrift geven ook een gedateerd, maar toch vollediger beeld want de beschrijvingen omvatten de nummers 1 tot ongeveer 88.000. De classificatie ervan is alfabetisch op componist, naast een beperkt aantal trefwoorden in het Frans. Deze steekkaartenbak is nooit bedoeld als een echte publiekscatalogus, want per kaart worden meerdere werken opgesomd waardoor een alfabetische rangschikking onmogelijk is. De oudste beschrijvingen zijn heel summier de latere meer uitgebreid, maar onderdelen worden nooit afzonderlijk behandeld. Deze catalogus staat niet in een publieksruimte, maar als bezoeker kan je de bibliotheekmedewerkers vragen om de kaarten van een bepaalde componist te consulteren.

 

Wil je een boek opvragen en ontlenen? Dan geef je het volledige plaatsnummer door aan de medewerker aan de uitleenbalie. Consulteren kan in de leeszaal, ontlenen gebeurt aan de uitleenbalie. Het plaatsnummer in de online catalogus vind je onder de rubriek ‘Standplaats’.

Je kan vier werken ontlenen gedurende twee weken. Verlenging van deze termijn kan via telefoon, e-mail of online. Studenten en docenten ontlenen gratis. De inschrijving voor externe leners kost € 7,00 per jaar. Klik hier voor meer details.

Er zijn ook werken die niet ontleend worden, zoals bibliofiele en historische boeken en de items met een plaatsnummer onder 52.000. Er zijn ook werken die omwille van hun fragiele toestand niet meer in de leeszaal geconsulteerd kunnen worden. In dit geval wordt een facsimile of een digitale kopie ter beschikking gesteld.

Via IBL of interbibliothecair leenverkeer is het mogelijk om een publicatie die niet in de conservatoriabibliotheek maar wel in andere Belgische collectie aanwezig is, ter consultatie aan te vragen.
 

De elektronische bibliotheek

 

De e-library van het Koninklijk Conservatorium Brussel wordt hoe langer hoe belangrijker als vervollediging van de papieren collectie. Een aantal databanken, waarvoor een abonnementsgeld betaald wordt, zijn enkel toegankelijk via paswoord voor studenten en docenten, maar er zijn ook een paar vrij toegankelijke informatiebronnen. De inhoud van de e-library muziek vind je hieronder.  Een beknopte lijst van de elektronische bronnen vind je hier. 

 

EhBIB Search is een handige tool: met één zoekvraag doorzoek je tegelijkertijd in diverse databanken, zowel in catalogi als in een aantal elektronische bronnen. Enkel die databanken met een * in lijst hierna worden geïndexeerd door EhBIB Search. Het trefwoord ‘muziek’ geeft ca. 4.000, het trefwoord ‘music’ ca. 4.250.000 zoekresultaten.


Op zoek naar bladmuziek?
 

  • Classical Scores Library I & II geeft toegang tot ongeveer 600.000 pagina’s muziek. De meeste publicaties vallen nog onder auteursrechten en toch kan je de stukken vrij downloaden. Illegaal? Helemaal niet, het Conservatorium zorgt voor de vergoeding via het abonnement.

 

  • Petrucci Music Library is met de meer dan 150.000 werken van meer dan 18.500 componisten de grootste, gratis online provider van bladmuziek. Er zijn ook ca  60.000 opnames te beluisteren. Deze site is vrij toegankelijk.

 

  • RISM, het ‘Répertoire International des Sources Musicales’, is een bibliografische databank met meer dan 1 miljoen records en focust vnl. op bladmuziek van voor 1850. De databank bevat meer dan 16.400 records van muziekhandschriften en bijna 5.000 muziekdrukken uit de conservatoriabibliotheek. De zoekfuncties van deze databank zijn uitgebreid en bijzonder geschikt voor musici want zoeken op muziekincipit is mogelijk. Indien beschikbaar, wordt er ook gelinkt naar de digitale versie van de historische bron. Deze site is vrij toegankelijk.

 

  • Internet Archive is een multidisciplinaire, multimediale databank met gedigitaliseerde en digital born materiaal, gaande van gescande boeken tot websites. De zoekterm ‘music’ geeft meer dan 1.600.000 resultaten, gaande van partituren, audio en video. Deze site is vrij toegankelijk.

 

  • De portal Digital Resources for Musicology  geeft toegang tot diverse platforms van elektronische en digitale partituuruitgaves, maar ook van muziekgerelateerde open access sites. Deze site is vrij toegankelijk.

 

  • De portal Electronic and Virtual Editions linkt door naar diverse sites met digitale bladmuziek, waaronder ook een aantal digitale kritische uitgaves. Werk van o.m. Beethoven, Corelli, Handel en Vivaldi. Deze site is vrij toegankelijk.

 

  • De Hathi Trust Digital Library heeft een databank opgebouwd met scans van gedrukte boeken en tijdschriften. Het trefwoord ‘music’ heeft meer dan 1.500.000 resultaten. Het aantal partituren is meer dan 50.000. Deze site is vrij toegankelijk.

 

Een aanvulling op de bibliotheekcatalogus

 

  • IPM*, de ‘Index to Printed Music’, is een onmisbare tool als je op zoek bent naar een compositie die in een anthologie of in een reeks is uitgegeven, zoals een lied uit een cyclus of een symfonisch gedicht in een verzameld werk. De meeste bibliotheekcatalogi gaan vaak niet dieper dan een algemene titel, maar IPM vult deze leemte op. De databank beschrijft meer dan 550.000 items. 

Streaming audio/video

 

  • Via Classical Performance in Video kan je luisteren en kijken naar meer dan 3.500 uitvoeringen van concerten, opera’s, masterclasses en interviews.

 

  • NML*, ‘Naxos Music Library’ , geeft toegang aan meer dan 150.000 albums, of meer dan 2.300.0000 tracks: klassiek, jazz en wereldmuziek.

Op zoek naar informatie over muziek?

Encyclopedieën

 

  • Oxford Music Online geeft toegang tot de basisencyclopedie in het domein van muziek New Grove Dictionary of Music and Musicians. Oxford Music online geeft ook toegang tot Oxford Dictionary of Music en Oxford Companion to Music.

Van bibliografisch tot full tekst

 

  • JStor geeft full text toegang tot 75 muziektijdschriften. JStor wordt ook door Google geïndexeerd.

 

  • RILM*, het ‘Répertoire International de Littérature Musicale’, is een bibliografische databank die toegang geeft tot diverse publicaties van na 1967 over muziek, tijdschriften inbegrepen. Met meer dan 1.250.000 records, waarvan 300.000 in full text, is RILM een unieke en onmisbare tool voor iedereen die aan onderzoek doet.

 

  • RIPM plus, de ‘Retrospective Index to Music Periodicals’ geeft toegang tot historische muziektijdschriften van 1760 tot 1966. Het grootste deel van die tijdschriften is als full text beschikbaar zijn.
  • RIPM Jazz Periodicals is gelijkaardig aan RIPM plus, maar de focus ligt hier, zoals de naam het zegt, enkel en alleen op jazztijdschrijften. De databank ontsluit meer dan 110 jazztijdschriften van 1914 tot 2006.

 

In multidisciplinaire databanken

 

  • Academic Search Ultimate* geeft toegang tot de bibliografie van een aantal muziektijdschriften zoals 19th Century Music, Downbeat, Early Music, JAMS, Music & Letters, Musical Quarterly en Perspectives on New Music. De databank geeft ook full text toegang tot 35 tijdschriften waaronder Journal of New Music Research, Music Analysis, Musical Times, Teaching Music en Strad. De zoekterm ‘music’ levert meer dan 760.000 hits op.

 

  • De Art & Architecture Source* focust vnl. op beeldende kunsten. Toch levert de zoekactie ‘music’ 36.000 resultaten op, waarvan meer dan 20.000 in full text. 

 

  • Arts Premium Collection ontsluit full text artikels en bibliografische referenties in diverse kunstdisciplines, waaronder ook Music & Performing Arts. Het trefwoord ‘music’ levert meer dan 2.190.000 zoekresultaten op.

 

  • DOAJ, ‘Directory of Open Access Journals’, geeft toegang tot meer dan 18.000 full text artikelen over muziek.

 

  • eBook Academic Collection* bevat meer dan 160.000 e-boeken. In het domein muziek zijn er ongeveer 4.800 boeken die als PDF downloadbaar zijn.

 

  • ERIC*, het Education Resources Information Center, is een algemene pedagogische databank met ongeveer 22.500 referenties naar muziek, bibliografisch of in full text.

 

  • Sage Journals ontsluit tijdschriften gerelateerd aan muziekopvoeding en -therapie. De zoekactie 'music' levert meer dan 150.000 resultaten op.

 

  • Science Direct geeft toegang tot full text wetenschappelijke boeken en tijdschriften. Het trefwoord ‘music’ geeft meer dan 110.000 resultaten, overwegend gerelateerd aan muziektherapie.

 

  • Springer Link is een multidisciplinaire databank die de mogelijkheid biedt om vrij artikels en boeken te downloaden. Een zoekactie op ‘music’ levert meer dan 200.000 resultaten op.
  • Taylor & Francis Online ontsluit meer dan 20 tijdschriften in diverse domeinen. Het zoekterm 'music' geeft meer dan 270.000 hits.
  • Teacher Reference Center* focust op pedagogie. Het refereert naar meer dan 25.000 artikels over muziek, waarvan meer dan 18.000 in full text.
  • Wiley Online Library heeft een beperkt aantal e-books over muziek, maar het aantal artikelen met de term 'music' ligt hoger dan 150.000. 

Een betrouwbare vertaling nodig?

 

  • Op zoek naar een betrouwbaar woordenboek? De Van Dale Online Woordenboeken geven toegang tot de Dikke Van Dale en Van Dale Hedendaags Nederlands en ook de vertaalwoordenboeken Duits, Engels, Frans, Italiaans, Portugees en Spaans.

 

  • Het LiederNet Archive is de grootste databank van klassieke liedteksten met vertalingen. Momenteel zijn er meer dan 35.000 vertalingen van vocale composities beschikbaar. Deze databank is vrij toegankelijk.

Andere

 

  • UniCat, is de Union Catalogue van Belgische bibliotheken. Het is een bibliografische, multidisciplinaire databank met meer dan 16 miljoen records van universiteits- en andere bibliotheken uit België.

 

  • Zoeken naar wetenschappelijke informatie kan ook met Google Scholar. Met de Full Text Finder kunnen de zoekresultaten beperkt worden.

 

 

W algemeen: www.kcb.be
W erfgoedcollecties: www.muziekcollecties.be


E algemeen: bib.kcb@ehb.be
E voor studenten met onderzoeksvragen, contacteer: richard.sutcliffe@ehb.be
E voor aanvragen van scans: ilse.beel@ehb.be

 

FB volg de bib op Facebook

Versie oktober 2022.
Tekst en foto’s © Koninklijk Conservatorium Brussel