Raffaele Longo. Nieuwe compositorische paden op basis van de harmonische taal van Elliott Carter en het deconstructivisme
Dit doctoraatsonderzoek van Raffaele Longo koppelt compositie aan muziektheorie vanuit een innovatief methodologisch standpunt. Het originele karakter van dit project baseert zich op de definitie van een nieuw paradigma in muziekcompositie. De onderzoeker zal nagaan op welke wijze de harmonie van Elliott Carter (1908–2012) —zoals verwoord in zijn handboek— de drijvende kracht kan zijn om vernieuwende compositorische wegen te exploreren door de waarden van het “New Humanism” te toetsen aan de typisch deconstructivistische benadering. Carters harmonische wereld neemt hier de rol waar van een postmoderne grammatica (in de aard van een soort “Renaissance-atelier”). Tegelijk probeert het onderzoek ook om creatief te innoveren door een nieuw compositie-paradigma te poneren dat stoelt op de ultieme resultanten van het poststructuralisme, dit alles in het kader van een muziektheoretische benadering.
Luc Vertommen. Context, studie en ontsluiten van de muziek voor blaasorkest van de Synthetisten
Les Synthétistes was een collectief van Belgische componisten (René Bernier, Francis de Bourguignon, Gaston Brenta, Théo De Joncker, Robert Otlet, Marcel Poot, Maurice Schoemaker en Jules Strens) die zich in 1925 verenigden naar aanleiding van de zestigste verjaardag van hun gevierde leraar, Paul Gilson. Ze hadden de intentie om diverse tendensen in de muziek vanaf 1925 te synthetiseren. In deze periode uit de Belgische muziekgeschiedenis was het harmonieorkest een belangrijk hulpmiddel voor componisten, vooral omwille van het ontbreken van een professioneel symfonisch orkest. De Synthetisten componeerden bijgevolg een aanzienlijke canon van originele symfonische werken voor harmonieorkest.
Met dit doctoraatsonderzoek tracht Luc Vertommen nieuwe inzichten te brengen in de ontwikkeling en de historische betekenis van de Belgische muziek met de nadruk op de muziek voor harmonieorkest en zijn aanzienlijke internationale relevantie. Het uiteindelijke doel is een brede interesse te genereren en de studie en uitvoering van dit repertoire te stimuleren. Eerst zal een theoretisch en contextueel onderzoek leiden tot een grondige studie van het leven en werk voor blaasorkest van Marcel Poot, de protagonist van de Synthetisten. Dit zal resulteren in een biografie en definitieve werkenlijst van Poots werken voor blaasorkest. Ten tweede zal de identificatie van data en bronnenmateriaal leiden tot het samenstellen van een exhaustieve lijst met originele werken voor blaasorkest gecomponeerd door alle Synthetisten. Tot nu toe werden al meer dan zestig originele werken uitgekozen omwille van hun intrinsieke muzikale waarde en hun internationaal en historisch belang. Ten derde, en tevens het zwaartepunt van dit doctoraat, zal praktijkgericht artistiek onderzoek leiden naar het redigeren en uitgeven van de geselecteerde werken.
Culturele studies, Musicologie, Bibliotheek
De onderzoeksgroep Culturele studies, Musicologie, Bibliotheek staat voor wetenschappelijk onderzoek in historische musicologie uitgevoerd door zowel musicologen, als historici en musici en muziektheoretici.
In de eerste plaats is er veel aandacht voor het eigen patrimonium en het ontsluiten van de rijke historische collectie van de bibliotheek van het Koninklijk Conservatorium Brussel onder leiding van Johan Eeckeloo. Verder focust de groep ook op de studie van de muziekgeschiedenis van Brussel en Vlaanderen in de 19de, de 20ste en de 21ste eeuw zowel op vlak van (1) individuele componisten zoals onder meer Paul Gilson en Victor Legley; (2) op de institutionele context van het muziekleven zoals de geschiedenis van het Koninklijk Conservatorium Brussel (inclusief de bibliotheek en een aantal instrumentenklassen), van de Openbare Omroep (het NIR, BRT, VRT) met haar orkestenlandschap en van de Koninklijke Muntschouwburg (3) als op genres zoals Vlaamse hoorspelen.
Sinds kort werd er ook een specifieke onderzoekslijn opgericht rond muziek en taal, die zich vooral richt naar de woord-toonverhouding in vocale muziek. In een eerste fase focust de groep zich op de Tweede Weense School en in een tweede fase zal dit evolueren naar Franse vocale muziek van tijdens het fin-de-siècle.